Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Tebliğ 7440 sayılı Kanun, Vergi ve öteki bazı alacakların tekrardan yapılandırılmasını düzenlemektedir. Bu kanun kapsamında vergi borcu olan mükellefler, belirli şartları yerine getirerek borçlarını tekrardan yapılandırma olanağına haiz olacaklardır. Bu yapılandırma yardımıyla vergi borçlarına faiz ve cezalarıyla beraber ödeme kolaylığı sağlanacaktır. Ayrıca bu kanun, ödeme güçlüğü çeken mükelleflerin borçlarının taksitlendirilmesine de olanak tanıyacaktır. Yapılandırmadan yararlanmak isteyen mükellefler, belirtilen şartları yerine getirerek başvurularını yapabilirler. Bu sayede borçlarını ödemekte zorluk çeken mükellefler için bir fırsat sunulmuş olacaktır.
Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:
VERGİ VE DİĞER BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN 7440 SAYILI KANUN GENEL TEBLİĞİ
(SERİ NO: 3)
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, 9/3/2023 tarihindeki ve 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun (Kanun) 10 uncu maddesinin yirmi yedinci fıkrasının uygulamasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.
(2) Kurumlar vergisi mükellefleri tarafınca, Kanunun 10 uncu maddesinin yirmi yedinci fıkrası hükmü uyarınca ödenecek ek vergiye ilişkin açıklamalar bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 7440 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin yirmi yedinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Yasal düzenleme
MADDE 3- (1) 7440 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin yirmi yedinci fıkrası hükmü aşağıdaki gibidir:
“(27) Kurumlar vergisi mükellefleri tarafınca, 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, 5520 sayılı Kanun ile öteki Kanunlarda yer edinen düzenlemeler uyarınca kurum kazancından indirim mevzusu meydana getirilen kural dışı ve indirim tutarları ile aynı Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine doğal olarak matrahları üstünden, dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin %10 oranında, 5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde düzenlenen kural dışı ile yurtdışından elde edilmiş ve minimum %15 oranında vergi yükü taşımış olduğu tevsik edilen kural dışı kazançlar üstünden ise %5 oranında ek vergi hesaplanır ve bu verginin ilk taksiti kurumlar vergisinin ödeme süresi içinde, ikinci taksiti bu süreyi takip eden dördüncü ayda ödenir. Hususi hesap periyodu belirleme edilen mükelleflerde bu vergi, 2023 yılı içinde biten hesap periyodu için verilmesi ihtiyaç duyulan beyannamelerde gösterilmek suretiyle uygulanır. Bu vergi gider ve indirim olarak dikkate alınamaz ve hiçbir vergiden mahsup edilemez. Şu kadar ki 5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının; (d), (i), (j) ve (k) bentleri ile geçici 14 üncü maddesi kapsamındaki istisnalar, aynı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının; (b), (c), (ç), (d), (e), (f), (g) ve (h) bentleri kapsamındaki indirimler, 193 sayılı Kanunun geçici 61 inci maddesi kapsamında tevkifata doğal olarak yatırım indirimi istisnası, ilgili Kanunları uyarınca kurum kazancından indirilebilen bağış ve yardımlar ile 10/7/2018 tarihindeki ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 407 nci maddesi kapsamında tanımlanan mikro ve ufak işletmelerin teknoloji geliştirme bölgeleri ile Ar-ge ve tasarım merkezlerinden elde ettikleri istisnaya ve indirime mevzu kazançları üstünden bu vergi hesaplanmaz. 6/2/2023 zamanı itibarıyla, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illeri ile Sivas İlinin Gürün İlçesinde kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar ek vergiden muaftır. Tahsil edilen ek vergi, genel bütçe geliri olarak kaydedilir ve 5779 sayılı Kanun ile öteki kanunlara nazaran yöresel idarelere verilecek payların hesabında dikkate alınmaz. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenir.”
Ek verginin mükellefleri
MADDE 4- (1) Ek verginin mükellefleri, 13/6/2006 tarihindeki ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda sayılan mükelleflerdir. Buna nazaran;
ç) Dernek yada vakıflara ilişik tutumsal işletmeler,
(2) Kurumlar vergisi beyannamesi veren dar yükümlü kurumlar da ek vergi mükellefleri kapsamındadır.
(3) 6/2/2023 zamanı itibarıyla Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa İlleri ile Sivas İlinin Gürün İlçesinde kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar ek vergiden muaftır.
Ek verginin mevzusu
MADDE 5- (1) 5520 sayılı Kanun ile öteki Kanunlarda yer edinen düzenlemeler uyarınca kurum kazancının tespitinde dikkate alınan kural dışı ve indirim tutarları ile 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine doğal olarak matrahlar ek verginin konusunu oluşturmaktadır.
(2) Kurumlar vergisi mükelleflerince elde edilmiş tüm kazançlar kurum kazancına dahil edilmekte, 5520 sayılı Kanun ile öteki Kanunlarda düzenlenen indirim ve istisnalar ise kurumlar vergisi beyannamesinin “Zarar olsa dahi indirilecek kural dışı ve indirimler” ile “Kazancın bulunması halinde indirilecek kural dışı ve indirimler” bölümünde gösterilmek suretiyle kazancın yada vergiye doğal olarak matrahın tespitinde indirim mevzusu yapılmaktadır.
(3) 5520 sayılı Kanun ile öteki Kanunlarda yer edinen ve ek verginin mevzusuna giren istisnalar aşağıdaki gibidir:
ç) Emisyon Primi Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-ç).
ğ) Eğitim ve Öğretim Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-ı).
ı) Sınai Iyelik Hakları Satış Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/B).
(4) 5520 sayılı Kanun ile öteki Kanunlarda yer edinen ve ek verginin mevzusuna giren indirimler şunlardır:
ç) Ar-Ge ve Tasarım İndirimi (5746 sayılı Kanun).
(5) 5520 sayılı Kanun ile öteki Kanunlarda yer edinen kural dışı ve indirimlerin, kurumlar vergisi beyannamesinin ilgili satırlarında gösterilerek indirim mevzusu yapılması gerekmekte olup, ilgili satırı bulunmayan kural dışı ve indirimlerin ilgisine nazaran beyannamenin “Diğer indirimler ve istisnalar” yada “Diğer indirimler” bölümlerinde gösterilerek vergiye doğal olarak matrahın tespitinde dikkate alınması mümkün bulunmaktadır. Bu şekilde indirim mevzusu meydana getirilen kural dışı ve indirimler de ek verginin mevzusuna girmektedir.
(6) 2022 hesap dönemine ilişkin beyannamelerinde 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine doğal olarak matrahları bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu matrahları da ek verginin konusunu oluşturmaktadır.
Ek verginin mevzusu haricinde kalan kural dışı ve indirimler
MADDE 6- (1) Ek vergi düzenlemesine ilişkin Kanun maddesinde, kurumlar vergisi mükelleflerince kazancın tespitinde dikkate alınan bazı istisnalar ek verginin kapsamı haricinde tutulmuş olup, bu istisnalar aşağıdaki gibidir:
ç) Varlık Kiralama İşlemlerinden Elde Edilen Kazanç İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-k).
(2) Ek vergi düzenlemesine ilişkin Kanun maddesinde, kurumlar vergisi mükelleflerince vergiye doğal olarak matrahın tespitinde dikkate alınan bazı indirimler verginin kapsamı haricinde tutulmuş olup, verginin kapsamı haricinde tutulan bu indirimler aşağıdaki gibidir:
ç) Kültür ve Turizm Amaçlı Bağış ve Yardımlarda İndirim (5520 sayılı Kanun Madde 10/1-d).
ğ) Hususi Kanunları Uyarınca Kurum Kazancından İndirimine İzin Verilen Bağış ve Yardımlar.
(3) Kurumlar vergisi mükelleflerince 2022 hesap dönemine ilişkin verilen kurumlar vergisi beyannamesinin “Diğer indirimler” yada “Diğer indirimler ve istisnalar” satırlarında gösterilmekle beraber, nitelik itibarıyla indirim yada kural dışı kapsamında olmayıp, daha fazlaca vergi matrahının doğru hesaplanması amacıyla beyannamenin bu satırlarına yazılan (Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile Vergi Usul Kanunu hükümleri arasındaki değerleme farkları, örtülü ana para kabul edilen borçlanmalarda borç alan kurum nezdinde Türk Lirası’nın kıymet kazanması sonucu oluşan kur farkı gelirleri, kıdem tazminatı karşılığı iptali, vergi borçlarına mahsup edilen ve gelir olarak dikkate alınan 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesi kapsamındaki indirim hakkı benzer biçimde) tutarlar üstünden ek vergi hesaplanmayacaktır.
(4) Yürürlükte bulunan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları kapsamında, vergilendirme hakkının ilgili ülkede bulunması sebebiyle Türkiye’nin vergi alma hakkı olmadığı yada söz mevzusu kazançların Türkiye’de kural dışı edilmesi gerektiği durumlarda, elde edilmiş ve kurum kazancına dahil edilerek beyannamenin “Diğer indirimler” ile “Diğer indirimler ve istisnalar” satırlarında matrahtan indirim mevzusu meydana getirilen tutarlar ek verginin mevzusuna girmeyecektir. Ayrıca, yürürlükte bulunan ikili yada fazlaca taraflı öteki internasyonal anlaşmalar uyarınca, kurumlar vergisinden kural dışı edilen kazançlar da ek vergi kapsamında değildir.
(5) 18/11/2005 tarihindeki ve 25997 sayılı Resmi Gazete’de piyasaya çıkan “Ufak ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik” kapsamında mikro ve ufak işletme olarak sınıflandırılan kurumlar vergisi mükelleflerinin; teknoloji geliştirme bölgelerinden elde ettikleri kazançlar ile Ar-Ge ve tasarım merkezi bulunan mükelleflerin bu merkezlerdeki Ar-Ge ve tasarım harcamaları üstünden hesaplanan Ar-Ge ve tasarım indirimleri ek vergi kapsamının dışındadır. Öte taraftan bu kapsamdaki mükelleflerin, ek vergi kapsamına giren öteki indirim ve istisnaları ile indirimli kurumlar vergisi matrahları sebebiyle ek vergi hesaplamaları gerekmektedir.
(6) 7440 sayılı Kanunun yayım zamanı olan 12/3/2023 itibarıyla mikro ve ufak işletme kapsamındaki mükelleflerin, bu durumlarını tevsik edici Ufak ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığından aldıkları belgeyi kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayı izleyen ayın sonuna kadar bağlı bulundukları vergi dairesine vermeleri gerekmektedir.
Verginin hesaplanması, beyanı ve ödenmesi
MADDE 7- (1) Kurumlar vergisi mükelleflerince hesaplanacak ek verginin matrahı, Kanunun 10 uncu maddesinin yirmi yedinci fıkrasında belirlenen ve detaylarına bu Tebliğin 5 inci maddesinde yer verilen indirim ve istisnalar ile 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi hükmüne istinaden tespit olunan indirimli kurumlar vergisi matrah tutarlarıdır.
(2) 2022 yılına ilişkin verilen kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, tespit olunan matrahlar üstünden Kanun hükmüne istinaden %10 oranında ek vergi hesaplanacaktır.
(3) 5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki iştirak kazançları ile aynı fıkranın (b) ve (g) bentlerinde düzenlenen yurtdışından elde edilmiş ve minimum %15 oranında vergi yükü taşıyan yurtdışı iştirak kazançları ve yurtdışı şube kazançları üstünden %5 oranında vergi hesaplanacaktır.
(4) 5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (h) bentlerinde düzenlenen yurtdışı iştirak hissesi satış kazançları ve yurtdışı inşaat, onarım ve teknik hizmetlerden elde edilmiş kazançlar üstünden ise ek vergi %10 oranında hesaplanacak olup bu kazançların elde edilmiş olduğu ülkede minimum %15 oranında vergi yükü taşıdığına ilişkin tevsik edici belgelerin kurumlar vergisi yönünden bağlı bulunulan vergi dairelerine ibraz edilmesi durumunda, bu istisnalar üstünden hesaplanan %10 oranındaki verginin %5’e isabet eden kısmı iade edilecektir. Söz mevzusu iadeler, 6/4/2004 tarihindeki ve 25425 sayılı Resmi Gazete’de piyasaya çıkan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:252)’nin üçüncü bölümünde meydana getirilen açıklamalara nazaran vergi dairelerince yapılacaktır.
(5) Hususi hesap periyodu belirleme edilen mükellefler için 2023 yılı içinde sona erecek hesap periyodu için verilmesi ihtiyaç duyulan kurumlar vergisi beyannamelerinde dikkate alınan indirim, kural dışı ve indirimli kurumlar vergisi matrahları üstünden ek vergi hesaplanacaktır.
(6) 2022 yılına ilişkin verilen kurumlar vergisi beyannamesinde ticari ziyanı bulunanlar, istisnalar sebebiyle cari yıl ziyanı oluşanlar yada kurumlar vergisine doğal olarak matrahları bulunmayan mükellefler de bu zamanda faydalandıkları indirim ve kural dışı tutarları üstünden ek vergi hesaplayacaklardır.
(7) 2022 yılına ilişkin verilen kurumlar vergisi beyannamesinde indirim mevzusu meydana getirilen geçmiş yıl zararları üstünden ise ek vergi hesaplanmayacaktır.
(8) Hesaplanan ek vergi, ilk taksiti kurumlar vergisinin ödeme süresi içinde, ikinci taksiti ise bu süreyi takip eden dördüncü ay içinde olmak suretiyle iki eşit taksit halinde ödenecektir.
(9) Mükelleflerin; tasfiye, birleşme, devir ve tam bölünme işlemleri sebebiyle 2022 yılına ilişkin olarak Kanunun yayım zamanı olan 12/3/2023 tarihinden ilkin vermiş oldukları beyannamelerde faydalandıkları indirim ve kural dışı tutarları üstünden ek vergi hesaplanmayacaktır.
Örnek 1- Mobilya imalatıyla iştigal eden (A) Ltd. Şti., kurumlar vergisi yönünden Hatay Antakya Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi olup, mükellefin 2022 hesap periyodu kurum kazancı 4.500.000 TL’dir. Adı geçen firmanın bu dönemdeki ticari kazancının 500.000 TL’lik kısmı kurumlar vergisinden kural dışı iştirak kazançlarından, 600.000 TL’lik kısmı ise Bursa Serbest Bölgesinde faaliyette bulunan şubesinden elde edilmiş kural dışı kazançtan meydana gelmektedir. Firmanın ek olarak nakdi ana para artışından kaynaklı olarak kurumlar vergisi beyannamesi üstünde indirim mevzusu yapmış olduğu 100.000 TL tutarında indirimi bulunmaktadır.
Anılan şirket zelzele zamanı olan 6/2/2023 zamanı itibarıyla kurumlar vergisi yönünden Hatay İline bağlı vergi dairesinin mükellefi olması sebebiyle ek vergiden muaftır.
Örnek 2- (B) A.Ş., kurumlar vergisi yönünden Mersin Liman Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi olup, mükellefin ticari faaliyetlerinin bir kısmı Adana İlinde gerçekleştirilmektedir.
Buna nazaran, her ne kadar faaliyetlerin bir kısmı depremden etkilenen ve Kanunda sayılan illerden birinde gerçekleştirilse de adı geçen Kurumun, 6/2/2023 zamanı itibarıyla kurumlar vergisi yönünden mükellefiyet kaydı Mersin İlinde bulunduğundan, 2022 hesap dönemine ilişkin faydalanılan indirim ve kural dışı tutarları ile indirimli kurumlar vergisi sebebiyle, yükümlü tarafınca ek vergi hesaplanması gerekmektedir.
Örnek 3- Giyim sektöründe faaliyette bulunan ve Samsun Bafra Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi olan (C) A.Ş.’nin 2022 hesap dönemine ilişkin vermiş olduğu kurumlar vergisi beyannamesinde 4.000.000 TL ticari ziyanı bulunmaktadır. Yükümlü kurum bu zamanda, 5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesi kapsamında 2.000.000 TL iştirak kazancı istisnasından faydalanmıştır.
Buna nazaran mükellefin ilgili dönem beyannamesinde ticari bilanço zararının bulunması ek vergi hesaplanmasına engel teşkil etmeyecek olup, bu zamanda faydalanılan kural dışı tutarı üstünden (2.000.000 TLx%5=) 100.000 TL ek vergi hesaplanacak ve bu vergi 2023 yılı Nisan ve Ağustos aylarında iki eşit taksit halinde ödenecektir.
Örnek 4- Edirne Uzunköprü Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi (D) A.Ş.’nin 2022 hesap dönemine ilişkin kurum kazancı 10.000.000 TL’dir. Yükümlü kurum aynı hesap döneminde 5520 sayılı Kanunun 5 inci maddesi hükmüne istinaden; 1.000.000 TL iştirak kazancı istisnasından, 700.000 TL taşınmaz satış kazancı istisnasından ve 4691 sayılı Kanun kapsamında 500.000 TL tutarında teknoloji geliştirme bölgeleri kazanç istisnasından yararlanmıştır. Adı geçen Kurum ek olarak, Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyasına alıntı karşılığı yapmış olduğu 100.000 TL bağış tutarı ile nakdi ana para artışı sebebiyle hesapladığı 150.000 TL nakdi ana para faiz indirimi tutarını bildiri üstünden indirim mevzusu yapmıştır.
Tebliğin tamamı için TIKLAYINIZ.
EKONOMİ HABERLERİ
03 Ekim 2023EKONOMİ HABERLERİ
03 Ekim 2023EKONOMİ HABERLERİ
03 Ekim 2023EKONOMİ HABERLERİ
03 Ekim 2023İŞ İLANLARI
03 Ekim 2023GÜNDEM
03 Ekim 2023GÜNDEM
03 Ekim 2023Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı ve üyelik sözleşmemizi inceleyebilirsiniz.